اولین بار که دزدی کردم ده ساله بودم. آن وقتها هر جمعه مادرم دست ما را می گرفت و پیاده راه می افتادیم سمت خانه ی مادر بزرگ. همانجا با خاله ها و پسر خاله ها و دختر دایی ها ناهار می خوردیم، برنامه ی کودک می دیدیم و بعد از برنامه ی کودک، فیلم سینمایی تنها کانال موجود را تماشا می کردیم و هوا تاریک نشده ،برمی گشتیم خانه ی خودمان.با همین برنامه های معمولی و سرگرمی های عادی چقدر هم دلمان خوش بود. اصولا آدمها انگار در گذشته ها دلشان خوش تر بوده است.سرراه خانه ی مادر بزرگم، مغازه کتابفروشی محقری بود که کتابهای تازه اش را می گذاشت پشت ویترین.قیمت کتاب "بینوایان" را پرسیده بودم. مرد فروشنده جواب داده بود پنج تومان.مثل تمام کودکان آن زمان محترمانه اصرار کرده بودم که مادرم کتاب را برایم بخرد و مادرم مثل تمام مادرهای آن دوران قولش را داده بود برای بعد از شاگرد اول شدنم که به پدر بگوید و پدر پول کتاب را بدهد.چند باری هم غر زده بود که چرا از کتابخانه ی عمومی سرکوچه مان کتاب را امانت نمی گیرم؟ مادرم نمی دانست که از اداره فرهنگ چند مامور آمده بودندو به کتابدار کتابخانه دستور داده بودند اکثر کتاب ها را از کتابخانه خارج کند. کتابدار کتابخانه علی رغم سن وسال پائینم با من دوست بود،ماجرا را برایم تعریف کرده بودو اشک توی چشمهایش حلقه زده بود.هر جمعه سر راه خانه مادر بزرگ ،چند دقیقه می ایستادم پشت شیشه ی همان کتابفروشی محقر و زل می زدم به کتابهای جدید، مخصوصا " بینوایان" که تقریبا با ماجرای کوزت و ژان وال ژانش آشنا بودم
***********************************************
مادر من تا همین چند سال پیش ،طلا ها و اسکناس هایش را در جاهای عجیب و غریب خانه مخفی می کرد. لابلای دیگ های بزرگ مسی که برای مهمانیها و مراسم های خاص بود، در لوله بخاری اتاق مهمان یا پشت قاب عکس پدر.یک بار پدرم که به خاطر شغلش اکثر اوقات خانه نبود یک بسته اسکناس 50تومانی داده بود به مادر.گفته بود ممکن است این بار سفرش طولانی شود و بهتر است در خانه پول زیادی باشد.فورا در ذهنم صد را ضربدر پنجاه کرده بودم و مبلغی را که پدرم به مادر داده بود برای خودم حساب کرده بودم.5هزار تومان. چقدر پول!
بعد از ظهر یک روز تابستانی بود. برنامه کودک ساعت 5 شروع می شد. دوستانم هیچکدام حال و حوصله بازی در کوچه را نداشتند و کتابخانه هم تا ساعت 3 بیشتر باز نبود.در خانه تنها مانده بودم و از بی حوصلگی مفرط در حیاط منزل افتاده بودم دنبال تعقیب مورچه ها تا لانه شان را کشف کنم.مورچه ها در دو ردیف کاملا منظم در حال رفت و آمد بودند. من نمی دانستم که کدام ردیف به لانه می رود و کدام ردیف بر می گردد. ظاهرا باید از دانه ها وپوست تخمه هایی که با خودشان حمل می کردند حدس می زدم که لانه شان کدام سمتی هست. اما یک ساعت زل زده بودم به مورچه ها و آخرش هم نفهمیده بودم لانه ی انها کجاست.مورچه ها علی رغم تلاش و کوشش زیادشان که مناسب پند و عبرت گرفتن در کتابهای درسی و کارتونها ی اموزنده هستند،از همان اول حرص مرا در می آوردند. اصلا دلیل این همه زحمتشان را نمی توانستم درک کنم . به نظرم موجوداتی حریص می رسیدند که همیشه بیش از اندازه مصرفشان انبار می کنند.آنروز مورچه ها، نتوانستند همبازی خوبی برایم بشوند. با بی حوصلگی مضاعفی برگشتم به اتاق که چشمم خورد به لوله بخاری...یک بسته اسکناس 50تومانی...کتاب بینوایان...بی حوصلگی...شیطان... وجدان...یک بسته اسکناس 50تومانی... شیطان....بی حوصلگی... یک بسته اسکناس 50تومانی...وجدان... بله!بله.زور بی حوصلگی و کتاب بینوایان شیطان بدجنس وسوسه گربه وجدان کودکی هشت ساله چربید.یکی از 50تومانیها را از بسته بیرون کشیدم. بقیه اسکناسها را مرتب کردم تا ردی از خودم به جا نگذارم. اسکناس را مشت کردم و تا کتابفروشی مشتم را از جیب شلوارم بیرون نیاوردم.مرد کتابفروش 45 تومان را به من بر گرداند وتازه آن موقع بود که متوجه شدم پول زیادی را برداشته ام! می دانستم که با بقیه پول نباید به خانه برگردم چون قطعا با مدرک جرم به محل جرم بر می گشتم و این مساوی بود با تنبیه وحشتناکی هم از طرف مادر هم از طرف پدر هشدار داده شده بود. من عاشق شیوه ی تربیتی پدرم هستم. همیشه به مادرم می گفت هیچوقت بچه ها را تهدید به کتک زدن نکن ولی اگر این کار را می کنی واقعا تنبیهشان کن تا بفهمند که حرف پدرو مادر حرف است نه باد هوا. پدر قبلا یکبار که حرفش افتاده بود به من و برادرم گفته بود اگر بفهمم فرزندان من دزدی کرده اند دستشان را می شکنم!
*********************************
با کتاب بینوایان و چهل و پنچ تومان پول خورد برگشتم به کوچه.می دانستم که برای خرج کردن این همه پول، می توانم روی هم کوچه ای هایم حساب کنم. هم محله ای های من دوستان خوبی بودند. دوست خوب کسی است که وقتی گندی بالا می آوری، به جای نصیحت و غر زدن سعی در پاک کردن گندت دارد. کوچه ما پر بود از این دوست ها....جلال،محمد،اصغر،توحید،یوسف و حسین آماده بودند تا شب باقیمانده پول را تمام کنیم. توحید پیشنهاد کرد برویم جگر فروشی نزدیک کوچه. رفتیم. یک جگر فروشی کثیف با چند نیمکت و میزچوبی کهنه. هرکدام سه سیخ جگر سفارش دادیم با نان لواش . مرد جگر فروش البته که به ما مشکوک شده بود اما خب ایشان هم باید کارو کاسبی می کردند.کل پولی که برای جگرها دادیم بیست تومان شد.هنوز بیست و پنچ تومان دیگر برایمان مانده بود با این تفاوت که هیچکدام گرسنه نبودیم...جلال گفت بهتر است برویم یک توپ چرمی برای تیم فوتبال محله بخریم. اما خریدن توپ چرمی همان و سین جیم شدن ها توسط والدین همان که پول توپ از کجا امده است؟. اصغر گفت برویم نوشابه و کیک بخوریم. اینطوری با تشتک هایشان نیز می توانیم بازی بکنیم. چاره ای نبود. با اینکه سیر بودیم ،راه افتادیم سمت مغازه "مش احمد". پول یک نوشابه با کیک می شد سه تومان.با چهار تومان باقیمانده از پول هم یک پاکت پراز تخمه آفتابگردان خریدیم و تا هوا تاریک شود در خیابان و کوچه تخمه شکستیم. شب کتاب بینوایان را آوردم برای خواندن.به مادر گفته بودم که کتاب را از یکی از بچه ها امانت گرفته ام.کتاب را باز کردم و شروعکردم به ورق زدن تا برسم به جایی که ژان والژان از کلیسا دزدی می کند. گفتم که. تقریبا با موضوع کتاب آشنا بودم...
پ. ن:اگر تمایل دارید به وبلاگ شعر های من نیز سری بزنید.
من هم همیشه خودم را جای شخصیت های کتابها میگذارم و انگار شخصیتم را امتحان میکنم ، که چقدر قدرت تحمل دارد...انگار میخواهم یادش بدهم...لبخند را...اشک را...مرگ را...دزدی را!
سلام
عیدتون مبارک
سلام اقای اذری.
عیدتون مبارک.
عجب خاطره ای! واقعا دوست خوب داشتن نعمت بزرگیه
از بینوایان خاطره ی محوی دارم! شاید به خاطر اینه که فقط کارتونش رو دیدم و کتاب رو نخوندم
سلام
بعضی اتفاقات کودکی انگاری تا همیشه مثه یه فیلم جلوی روی آدمه واسه خودمم اتفاق افتاد این مدل دزدی ... من رفتم اون موقع باهاش لاک ناخن خریدم بعدم زدم شکستمش بینم چی توشه... ولی همش تصویر اون 10 تومنی تو ذهنمه ... آیت الله 10 تومنی .. اون مدرس روی پول.... یادم نمیره
عیدتون مبارک...
قلم سبزت نویسا
درود بر استاد بزرگوار جناب آذری!
با 50تومن این همه کار میشد کرد؟؟؟؟؟
بلاخره مامانتون فهمید؟دستتون شکسته نشد؟!
به وبلاگ شعرتون هم سر میزنم با کمال میل!
راستی امروز فهمیدم تازه که شما از داوران جشنواره کتاب هستید و این باعث خوشحالیه ماست!
قلمتون سبز!
شیوه ی نگارشتون زیبا بود.
فکر کنم من بیشتر در کتگوری ماست مالی کنندگان گند دوستان میگنجیدم تا خود گند زنندگان ! البته این به معنای اینکه گند نمیزده ام نیست بلکه معنا و مفهوم آن اینست که دخترها حتی گندهایشان را از خودشان هم پنهان میکنند تا چه رسد به دیگران !!
سلام
زیبا نوشته بودید و آشنا. این گونه پولها با بچه های کوچه یعنی آنها که دلمان پیششان بود خرج می شد. بنظرم سبک زندگی امروز ما بچه ها را کمتر به هم نزدیک کرده است.
یادش به خیر روزگار قدیم ...
بسیار زیبا بود. واقعا لذت بردم...
مایه افتخار من هستید. :)
سلام بر آذری عزیز که نوشته هایش به دل می نشیند...
آذری جان من یک حساب سرانگشتی کردم ...اگر این ماجرا مربوط به سی وسه سال پیش باشد...می شود 11 تا سه سال ..اگر تورم هر سال بعد از انقلاب را 33 درصد بگیریم ...پس هر سه سال ارزش پول بی زبان این مملکت یکبار کم شده است ...یعنی آن 50 تومنی که جناب عالی کش رفته ای ارزشی معادل 50 هزارتومن الان را داشته است...حالشو ببر
جالب بود و مرا یاد اولین دردزی خودم انداخت !
سلام!
نوشته هایت روان ودلچسب است.
باافتخار شما را لینک کردم.
من هم به سبک مادربزرگم هنوز جواهراتم رو با خودم میبرم این ور و اون ور
:)
خروس رو بیشتر دوست دارم
خیلی جالب بود
این تخیلی بود و یا اینکه واقعا براتون اتفاق افتاده بود... چرا جالب ترین اتفاقها واسه نویسنده ها می افته؟
سلام
ممنون از دعوتت دوست خوبم
با خوندن مطالبت اشک تو چشام جمع شد
یادآور خاطرات بود
هم تلخ هم شیرین
سلام
یادش بخیر
همینو فقط میتونم بگم
پس حقته که اون چن تا کتابی که چن سال پیش دادی بخونم، برنگردوندم. چقدرم مرتب و تمیز اونا رو جلد مشمایی کرده بودی. آخه !!!
من مطمئنم اگه همینطور ادامه بدیم میتونیم رکورد سرقت سیصد میلیاردی رو بشکونیم. برا اینکه منم اولین دزدیم درست در ده سالگی و یه کتاب 5 تومانی از یه کتابفروشی بوده.
ولی وقتی خوندمش رفتم یواشکی گذاشتم سرجاش.
شاید بهمین دلیل بوده که کتابایی رو که بهم داده بودی وقتی خوندم و خواستم برگردونم گفتی باشه برا خودت.
البته تنها وجه مشترکی که بین بچه های اون موقع و بچه های الان وجود داره همین علاقه ی شدید به کتاب خوانی ست. با این تفاوت که در گذشته برای تهیه کتاب های باارزشی مثل بینوایان اگر شرایط پیچیده ای پیش میآمد خود را به هزار آب و آتش می زدند اما برای بچه های امروز ، شرایط از طریق دانلود کردن بسیار راحت ،قابل دسترس و رایگان است البته فقط برای خواندن کتابهایی که چاپشان ممنوع است . کتابهایی که بی دلیل رایگان نیست !!!
خب . اینکه اکثر خوانندگان بعد از خواندن این داستان بجای نقد فقط خاطرات خود را نقل می کنند ، نشانه ی جذابیت فوق العاده ی موضوع داستانه و بهمین دلیل بلافاصله قیاسهایی در مورد گذشته و حال مسائل مختلف جامعه به ذهن متبادر میشه.
باز هم برات می نویسم. یعنی سعی میکنم سریع برگردم.
مم نون
سلام
کجایید دوست من؟
ب روز نمیشین جناب آذری؟
عاشق قلمی هستم که خاطرات را اینقدر زنده می نویسه و یک حس عجیب همسان سازی رو در ذهن خواننده ایجاد می کنه فقط دوست داشتم بدونم ته ماجرا چی شد بالاخره اعتراف به دزدی کردید یا نه؟
سلام
واقعن یادش به خیر پول ملی چه ارزشی داشت لامصب
شروع خوبی بوده برای ده سالگی
امیدوارم به خاطر کتاب کارمون به قتل نکشه
چقدر جالب، ماجرای بقیه ی دزدی ها را هم بنویسید
مرور کودکی تون رو دوست دارم!
عالی.. عالی:)
عالی بود.